31 Aralık 2016 Cumartesi

12 36 ÖZEL GÜVENLİK SİSTEMİNDE FAZLA MESAİ HESAPLAMA

12 36 ÖZEL GÜVENLİK SİSTEMİNDE FAZLA MESAİ HESAPLAMA

12 36 Özel Güvenlik Nöbet sisteminde hafta içi 5 gündüz sabit birisi durur, cumartesi pazar izin yapar diğer nöbetçiler ise hafta içi bir gece gider ve bir gece gitmez. Cumartesi ve pazar günleri sistemin işleyişine göre gündüz ya da gece nöbet tutarlar. Bir nöbetçi bu hafta cumartesi – pazar gündüz nöbet tutarsa gelecek hafta cumartesi – pazar gece nöbet tutar. İşleyişi bu şekilde devam eder. Bu sistem de aylık 17 günde 18 günde 19 günde gelseniz fazla mesai olur.

Bazı işletmeler bu sistemde çalışanı 17 gün göstererek 12 saat çalıştırıyorlar (1,5 saat dinlenme) resmiyette günlük 10,5 saat gösteriyorlar ve 17 gün x 10,5 saat = 178.5 saat ediyor. Yani haftalık 45 saatten aylık 180 saat resmi çalışma saatini geçmediği için ilk etapta fazla mesai yok gibi görünüyor. Oysa bu sistemde çalışmanın büyük çoğunluğu gece çalışması sayılmaktadır. İş Kanunu, akşam saat 20.00 ile sabah 06.00 arasını “gece” olarak kabul ediyor.  Yargıtay kararlarına göre haftalık 45 saati aşsın aşmasın gece 7,5 saat üstü fazla mesaiden sayılır. Akşam 20:00 ile Sabah 06:00 arası 10 saat eder. 7,5 saati üstü fazla mesai ise 2,5 saat geçmiştir. 2,5 saatin yarım saatini mola desek en kötü ihtimalle günlük 2 saat fazla mesai yer alır. 17 günlük çalışmanın 15 gününü gece yaptığınızda 15 gün x 2 saat = 30 saat fazla mesai eder. (fazla mesai hesaplama : http://hakaramayeri.blogspot.com.tr/2016/12/fazla-mesai-nasil-hesaplanir.html )

ASIL AYRINTI İSE BURADA gece 20.00 - 06.00 arası gece çalışması kabul edilmektedir. Aslında 06.00 saati en azından bazı aylar için 07.00'ye kadar uzatılması gerekir. Neden mi ? Bu yıldan itibaren saatlerle oynanmadığı için ileri geri alma olmadığı için. 13 Aralık 2016 tarihin de İstanbul için ezan vakitlerine baktığımızda :İmsak 06:39 Güneş 08:12 Öğle 13:04 İkindi 15:22 Akşam 17:44 Yatsı 19:10 Görülmektedir. Güneş 08.12 de doğuyorsa 07.00'ın gece çalışma saati sayılması doğaldır. Elbetteki bazı aylar için gece başlangıç saati de geri çekilebilir. Buraaki ayrıntıya göre gece çalışmalarında günlük mesai saati 2 den daha da fazla olur. İşçi davalarında bu bilgiyi kullanabilirsiniz. 

4857 Sayılı İş Kanununun 69. Maddesinde, Çalışma hayatında GECE en geç saat 20:00 de başlayarak en erken 06:00 ya kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönemdir. Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre veya bazı bölgelerin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin gece başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması veya gün döneminin başlama  ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki uygulama şekillerini tespit etmek veya bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veya bazı gece işletilmelerinde ekonomik zorunluluk bulunmayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir. 

Bu şekilde 7,5 saatten fazla çalışıp da hakkını aramak isteyen işçi, İş Kanunu 24/2  maddesi uyarınca  iş akdini tek taraflı ve haklı nedenle feshedebilir. Bu tek taraflı fesih sonucu gece fazla çalışan işçi, feshe bağlı olan kıdem tazminatını ve geriye dönük 5 yıl olarak fazla çalışma ücretlerini işverenden Mahkeme yoluyla talep edebilir. İspat külfeti işçide olan bu durumda işçi, fazla mesai yaptığını işyerine ait olan nöbet çizelgeleriyle,  tanıklar ile  her türlü yasal delillerle çalışmasını ispatlayabilir.

AÇIKLAMA :
Aslında bir çok işletme iş sözleşmesine asgari ücret tutarı yazmaktadır. Günlük 12 saat çalışan bir işçi 10,5 saat üzerinden gösterilir ve 1,5 saati ara dinlenme süresi olarak geçmektedir. Ara dinlenme süresinde işçi çalıştırılmaz. Çalıştırılırsa mesai ücreti verilir. Ara dinlenme sürenizi kullanamıyorsanız belgelediğiniz de onun için de fazka mesai alabilirsiniz.


Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar

17 Aralık 2016 Cumartesi

ÖZEL GÜVENLİK NÖBET LİSTESİ NASIL OLMALI ? İŞTE BİR TANE ÖRNEK


NELERE DİKKAT EKMEK GEREK :
1- Nöbet çizelgesinde hangi saatler arasında çalıştığınızı gösteriniz ki sonra rahatlıkla hakkınızı arayınız.
2- Nöbet çizelgesinde geçici olarak personel gelirse onu Joker olarak yani J harfi ile belirtiniz.
3- Ay içerisinde toplamda kaç gün çalıştıysanız gün olarak gösteriniz ve karşısına diğer nöbetçiler gibi siz de imza atınız ki anlaşmazlık olduğunda delil olsun. Yani imza atan her nöbetçi bu çizelgenin doğru olduğu hususunda şahittir.  Böyle bir durumda hak kaybınız olmaz. Çizelgenin orjinalini saklayınız.
4- Bu nöbet listesine bakıldığında sıra numarası 3'e kadar olduğu için 3 adet personol çalıştığı ve 12/36 olduğu 1 personelin sabit 08:00/20:00 çalışmasından anlaşılmaktadır.
5-İş yeri yetkilisi nöbet listesi hazırlamasa bile siz yine bilgisayarda buna benzer hazırlayıp uygun şekilde doldurup imzalayabilirsiniz. Her nöbetçi imzaladığı için bir bakıma olayın doğruluğu anlamında imza atmış oluyorsunuz.
6-Bu proje örneğinde 3 personel çalıştığı için 30 günü 3'e böldüğümüzde adam başına 10 gün düşer ve 1 gün 24 saat desek, 10 * 24 = 240 saat eder adam başına aşağı yukarı. Yani böyle bir proje göre maaşınızı asgari ücret üzerinden yatırılması beklenmez. Unutmayınız SGK dökümünde 1.647,00 TL rakamı (2016 yılı için) varsa sigortanız asgari ücret üzerinden gösterilmektedir. (2017 asgari ücret brüt 1.777,50 TL) Çünkü aldığınız net maaştan sgk prim tutarınız her zaman yüksek olması gerekir bunun nedeni ise sigorta primleri brüt ücret olarak gösterilir yani çıplak maaş olarak değil.

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair - Yazar

15 Aralık 2016 Perşembe

GÜVENLİK PERSONELİNİ BAŞKA PROJEYE YÖNLENDİRMENİN ESASLARI NEDİR ?

Diyelim ki şuan çalıştığınız proje toplam maaşınız 1600 maaş + 185 yol + 123 agi + 200 ticket = 2108 TL diyelim. Sözleşme imzalarken başka proje de çalışacağınızı kabul ettiğinizi varsaydığımızda nasıl bir yol izlenir.

Başka proje de çalışmayı kabul etmiş olsanız bile öncelikle maaşınızda düşürülme olmaz. Eğer ki gittiğiniz proje de servis yoksa yol ücretini yine vermeleri gerekmektedir. Ayrıca size yazılı bildirim yapmaları gerekir ve bildirimi hemen imzalamadan mutlaka 6 iş günü içerinde iş hukuku konusunda uzmanlaşmış kişilerle görüşüp ondan sonra imzalamanız ya da imzalamaMAnız yararınıza olacaktır. Eğer ki iş sözleşmesin de başka bir proje de il sınırları içerisinde çalışmayı kabul etmiş olsanız bile işveren keyfi olarak ya da işletmeyi haklı bir nedenle şikayet etmenizden size kıdem ihbar tazminatı ödememek için sizi yıldırıp istifa etmeniz için başka bir yerde görevlendirmeye zorlayamaz. Eğer ki başka bir proje de çalışmayı haklı nedenlerle kabul etmezseniz böyle bir durumda haklı nedenlerinizi belirterek noterden ihtarı işverenize gönderebilirsiniz. UNUTMAYINIZ burası çok önemli işletme sizi işten çıkardık artık işe gelmemeniz gerekir diyebilir. Böyle bir durumda işletmeden mutlaka çıkışınızın yapıldığına dair yazılı bir belge isteyiniz, belge vermezler çıkışım yapılmadığı için işe gelicem diyebilirsiniz. Aksi takdirde işletmeler şunu yapıyor. İşçi 3 gün işe gelmedi diye tutanak tutup sözleşmenizi haksız olarak ihbar / kıdem vermeyerek fesh ediyorlar. Yani sizi keyfi olarak işe gelmedi olarak gösteriyorlar.

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair - Yazar


12 Aralık 2016 Pazartesi

FAZLA MESAİ NASIL HESAPLANIR ?

Örnek Maaş: 1500 Maaş + Agi + 185 Yol (Mesaisiz Maaşımız 1500 + 123 Agi + 185 Yol = 1808 )

Aylık 20 saat fazla mesai yapmış olsak ne eder ?

1500:225 = 6,66 (Yalın maaşımız 225 Saate bölünerek öncelikle saat ücretimiz bulunur. Fazla mesai yüzde 50 fazla olduğuna göre yani 1,5 katı (Ayrıntı : Bu 20 saati resmi günlerde yapmış olsaydık yüzde yüz zamlı olduğu için 2 ile çarpacaktık.)


FAZLA MESAİ TUTARI = fazla mesai saati 20 x saat ücretimiz 6,66 x 1,5 yüzde elli zamlı = 199,8

20 SAATLİK MESAİ İLE BİRLİKTE MAAŞIMIZ = 1500 + 123 + 185 + 199.8 Fazla Mesai = 2007,8

Maaşımızı 225'e bölme nedenimiz ise haftalık çalışma saati 45'i bir gün dinlenme süresi olduğu için 6'ya böldüğünüzde 7,5 saat çıkar. Aylık ise 7,5 * 30 = 225 saat ettiği için.


ASIL ÖNEMLİ OLAN İSE BURADAKİ AYRINTI :
Aslında bir çok işletme iş sözleşmesine asgari ücret tutarı yazmaktadır. Örnekteki gibi 1500 TL yazmamaktadır. Günlük 12 saat çalışan bir işçi 10,5 saat üzerinden gösterilir ve 1,5 saati ara dinlenme süresi olarak geçmektedir. Ara dinlenme süresinde işçi çalıştırılmaz. Çalıştırılırsa mesai ücreti verilir. İşletme de günlük 7,5 saat üstü çalıştırdığı durumda iş ilanında dediği 185 TL yolu vs. aslında fazla mesai olarak gösterir. Resmiyette yol ücreti filan ödemez. Böyle bir durum da hakkınızın ziyan olmaması için bunu yapmanızı öneririm : http://hakaramayeri.blogspot.com.tr/2016/12/bir-is-basvurusundan-ilk-once-ne-yapmam.html


Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar

İŞ GÖRÜŞMESİNE GİTMEDEN ÖNCE NE YAPMAMIZ GEREKİR ? MADDİ KAYIP YAŞAMAMAK İÇİN BUNU YAPMANIZ GEREKİR.

Bir iş başvurusundan ilk önce yapmanız gereken işletme ile görüşmeye karar verdiyseniz görüşmeye gitmeden önce iş ilanını bilgisayarınıza kaydetmektir. Klavyedeki CRTL tuşuna basıp bu tuştan elinizi çekmeden diğer elinizin parmağı ile S harfine bastığınızda kaydetme ekranı gelecektir. İşi kabul ederseniz iş ilanını siz kaydetmeden kaldırabilir.


Bunu yapmamızdaki amacımız nedir ? Ne yazık ki işletmeler iş ilanı verirken örnek : 1500 MAAŞ+AGİ+185 TİCKET KART+YEMEK+SERVİS (Ayda 15 Gün Çalışma 30 gün üzerinden sigorta ) Böyle ilanlar vermesine rağmen işçi sözleşmelerine farklı rakamlar yazmaktadır. İlgili işletme ile davalık olduğunuzda işletme yetkilisi biz sadece 1500 TL maaş dedik bunun dışında başka bir şey demedik diyebilir. Siz de iş ilanını bilgisayarınıza kayıt edip ve bunu arşivlediğiniz için mahkemeye delil olarak sunabilirsiniz. Elaman.net ... sitelerinde iş ilanına ait ilan no vardır. Bu iş ilanları belli bir yıl saklanır. Mahkeme kararıyla ilgili internet sitesinden iş ilanını ait logları talep ettirebilirsiniz.

Yargıtay kararlarını incelediğimizde işçi alacağının eksik hesaplandığın da ya da haklı nedenle işi bıraktığını belgelemesi gerekmektedir. Misal bu iş ilanını bilgisayarınıza kayıt ettiğinizde işletme maaş verirken size, iş ilanında belirtiği gibi ayda 15 günden fazla çalıştırıp mesai vermediğin de ya da iş ilanında 185 Ticket kart yazmasına rağmen bunu vermediğinde nedenlerini belirterek tek tarafları olarak sözleşmeyi fesh edebilirsiniz. Sözleşme fesh ederken istifa yerine iş ilanında tarafıma söylemiş olduğunuz hakları (belirterek) yerine getirmeMEnizden dolayı sözleşmeyi fesh ediyorum ve alacaklarımın hesabıma yatırılmasını arz ederim demeniz daha doğru olacaktır. Aynı işletmeye ait birden fazla iş ilanını kayıt ederim ki iş ilanında yanlışlık yaptık dediklerin de diğer ilanlarını da mahkemeye sunarım yani tüm iş ilanlarıda mı yanlışlık yaptılar manasın da. 


Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar

HAFTALIK YA DA AYLIK ÇALIŞMA SAATİMİ NASIL HESAPLAYABİLİRİM ?

Hesaplama yönteminde OpenOffice ücretsiz olması nedeniyle bunu kullandım. Sizler de dilerseniz Excel ya da OpenOfficeden faydalanabilirsiniz.

NÖBETTE UYURKEN YAKALANIRSAM KIDEMSİZ, İHBARSIZ SÖZLEŞMEM FESH EDİLEBİLİR Mİ ?

Ne yazık ki evet. Peki böyle bir durum da ne yapmam gerekir ? Uyurken ya da uygunSuz yakalandığınızda aşağıdaki ifadeyi vermeniz gerekir : “4857 sayılı iş kanunun 68. maddesinde düzenlenen, tarafıma verilen ara dinlenme vaktini kullanıyordum. İlgili kanun gereği ara dinlenme vaktini işçi dilediği gibi kullanır ve bu vakitte işçiye hiçbir şekilde iş verilmez. İfadem bundan ibarettir. Saygılarımla”


Diğer çalışanların uyumak eylemi ise doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış niteliğindedir. Ancak Yargıtay, bekçi ve güvenlik görevlisi dışındaki işçilerin bir kere uyuması nedeniyle iş akdinin feshi arasında orantısızlık bulunduğu ve feshin haksız olacağı görüşündedir.

4857 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinde, ahlâk ve iyi niyet kurallarına uymayan haller sıralanmış ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varlığı halinde, işverenin iş sözleşmesini haklı fesih imkânının olduğu açıklanmıştır. Yine değinilen bendin (e) alt bendinde, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan işçi davranışlarının da işverene haklı fesih imkânı verdiği ifade edilmiştir. Görüldüğü üzere yasadaki haller sınırlı sayıda olmayıp, genel olarak işçinin sadakat borcuna aykırılık oluşturan söz ve davranışları işverene fesih imkânı tanımaktadır.

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar


08.00 - 20.00 / 20.00 - 08.00 NÖBETİNİ TUTMAMA RAĞMEN İŞ VEREN DEFTERE NEDEN 10.00 - 22.00 / 22.00 - 10.00 YAZDIRIR ?

Haftalık 45 saati aşsın aşmasın gece çalışmalarında 7,5 saat üstü fazla mesaidir.  Yasa "20.00 ile 06.00 arasındaki çalışmalar gece çalışmasıdır 7,5 saati geçemez" diyor. Bazı işletmeler hem fazla mesai vermemek için hem de yasaya uymak için işçi gündüz 08.00-20.00 / gece 20.00-08.00 arasında çalışsa bile ilgili nöbet defterine gündüz 10.00-22.00 / gece 22.00-10.00 yazmaktadır. 

Gece çalışması kabul edilen 20.00-06.00 saatleri arasındaki çalışma süresi toplam 10 saattir. 10 - 7,5 = 2,5 saat eder yarım saatini dinlenme molası deseniz 2 saat fazla mesai eder.

Deftere 22.00-10.00 yazıldığında ise 22.00 - 06.00 arasındaki çalışma süresi 8 saattir ve yarım saatini dinlenme molası deseniz tam 7,5 saat ettiği için fazla çalışma olmadığı için mesaiye gerek yok. Yani kılıfına uymuş oluyor.


Asıl ayrıntı ise burada gece 20.00 - 06.00 arası gece çalışması kabul edilmektedir. Aslında 06.00 saati en azından bazı aylar için 07.00'ye kadar uzatılması gerekir. Neden mi ? Bu yıldan itibaren saatlerle oynanmadığı için ileri geri alma olmadığı için. 13 Aralık 2016 tarihin de İstanbul için ezan vakitlerine baktığımızda :
İmsak 06:39 Güneş 08:12 Öğle 13:04 İkindi 15:22 Akşam 17:44 Yatsı 19:10
Görülmektedir. Güneş 08.12 de doğuyorsa 07.00'ın gece çalışma saati sayılması doğaldır. Elbetteki bazı aylar için gece başlangıç saati de geri çekilebilir. İşçi davalarında bu bilgiyi kullanabilirsiniz. 

4857 Sayılı İş Kanununun 69. Maddesinde, Çalışma hayatında GECE en geç saat 20:00 de başlayarak en erken 06:00 ya kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönemdir. Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre veya bazı bölgelerin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin gece başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması veya gün döneminin başlama  ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki uygulama şekillerini tespit etmek veya bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veya bazı gece işletilmelerinde ekonomik zorunluluk bulunmayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir. 

Bu şekilde 7,5 saatten fazla çalışıp da hakkını aramak isteyen işçi, İş Kanunu 24/2  maddesi uyarınca  iş akdini tek taraflı ve haklı nedenle feshedebilir. Bu tek taraflı fesih sonucu gece fazla çalışan işçi, feshe bağlı olan kıdem tazminatını ve geriye dönük 5 yıl olarak fazla çalışma ücretlerini işverenden Mahkeme yoluyla talep edebilir. İspat külfeti işçide olan bu durumda işçi, fazla mesai yaptığını işyerine ait olan nöbet çizelgeleriyle,  tanıklar ile  her türlü yasal delillerle çalışmasını ispatlayabilir.

Gece fazla çalışan işçi, iş akdini tek taraflı olarak feshetmeyip çalışma esnasında işverenden, yazılı olarak çalışma sürelerinin düzeltilmesini talep edebilir.  Ayrıca fazla çalışma ücreti, feshe bağlı olan haklardan olmadığından işçi, aynı işyerinde çalışırken de fazla çalışma ücreti için işverene alacak davası açabilir. Hakkını arama nedeniyle işyerinden atılan işçinin her türlü yasal hakkı da bulunmaktadır. 

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar


İŞÇİLERE KESİLEN PARA CEZALARI ŞİRKETE Mİ KALIR ?

Hayır. Kesilen paralar işçilerin eğitimi ve sosyal hizmetleri için kullanılıp harcanmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın T.C. Ziraat Bankası Ankara Merkez Şubesi’ndeki 38775369/5005 numaralı hesabına kesildiği tarihten itibaren bir ay içinde yatırılır. Her işveren işyerin de bu paraların ayrı bir hesabını tutmakla yükümlüdür.

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar

ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİSİ YA DA BAŞKASI NÖBETTE UYURKEN YAKALANIRSA NASIL BİR İFADE VERMESİ GEREKİR ?

(İFADEYİ HEMEN VERMEYİNİZ YARIN VERİCEM DERSİNİZ BÖYLELİKLE DE ARAŞTIRIRSINIZ VE VERDİĞİNİZ İFADENİN BİR ÖRNEĞİNİ DE ALINIZ.) Uyurken, uygunsuz durumda yakalandığınız da aşağıdaki yazıyı yazmanız yeterlidir  :
4857 sayılı iş kanunun 68. maddesinde düzenlenen, tarafıma verilen ara dinlenme vaktini kullanıyordum. İlgili kanun gereği ara dinlenme vaktini işçi dilediği gibi kullanır ve bu vakitte işçiye hiçbir şekilde iş verilmez. İfadem bundan ibarettir. SaygılarımlaBUNUN DIŞINDA VERECEĞİNİZ UYUYORDUM, İSTEM DIŞIYDI VS. İHBARSIZ,KIDEMSİZ SÖZLEŞMENİZİN FESHİNE NEDENDİR. Bazı şirketler işçilerini ihbarsız,kidemsiz göndermek için bu yöntemi bilinçli olarak kullanıyorlar. Uyuyordum vs. ifade vermeyi sakın kabul etmeyiniz. 

Neden böyle yazdık :
Ne yazık ki günümüzde bazı işletmeler, işçileri ara dinlenme saatlerinde hem dinlendirmiyorlar hem de mesailerini vermeyip bu saatlerde de çalıştıyorlar. Örneğin 12 saat çalışmada bir işçinin kesintisiz 1,5 saati dinlenmedir. 12 saatlik bir işte 10,5 saat çalışmış görünürsünüz. 1,5 saat dinlenme süresinda çalıştığınızı belgelerseniz bu saatler için de mesai alırsınız. Önemli olan belgelemek.


4857 Sayılı İş Kanununun 68. Maddesinde düzenlenen sürelere göre ara dinlenme süreleri;
– Dört saat veya daha kısa süreli günlük çalışmalarda ara dinlenmesi en az 15 dakika,
– Dört saatten fazla ve yedi buçuk saatten az çalışmalar için en az yarım saat,
– Günlük yedi buçuk saati aşan ve 11 saate kadar olan ( 11 saat dahil ) çalışmalar bakımından en az 1 saat,
Günde 11 saatten fazla çalışmalarda ise en az 1,5 saat olarak verilmelidir.

KONUYLA İLGİLİ AKLINIZA GELEBİLECEK SORULAR VE CEVAPLARI

SORU-1: Diyelim ki nöbet çizelgesinde ya da panoda formaliteden ara dinlenme saatlerimizi gösterdiler. Saat 13.00 - 14.00 arası mola dediler. Ne mola veriyorlar ne de mesailerimizi veriyorlar? Peki bu saatler dışında uyurken / dinlenirken yakalanırsak ne olacak ?

CEVAP-1: Böyle bir durum da vereceğiniz ifade "4857 sayılı iş kanunun 68. maddesinde düzenlenen, tarafıma verilen ara dinlenme vaktini belirttiğiniz saat içerisin de yoğun iş temposundan dolayı kullanamadığımdan dolayı bu saatler arasında kullanmak zorunda kaldım.İlgili madde gereği işçi ara dinlenme vaktini dilediği gibi kullanır, işçiye hiçbir şekilde iş verilmez. Ara dinlenmeler çalışma saatinden sayılmaz, işçi ara dinlenme de çalıştırılırsa mesaisi verilmesi gerekir. İfadem bundan ibarettir. Saygılarımla" ya da "4857 sayılı iş kanunun 68. maddesinde düzenlenen, tarafıma verilen ara dinlenme vaktini belirttiğiniz saat içerisin de nöbet arkadaşım kullandığından dolayı ben de bu vakitte kullanmak zorunda kaldım. İlgili madde gereği işçi ara dinlenme vaktini dilediği gibi kullanır, işçiye hiçbir şekilde iş verilmez. Ara dinlenmeler çalışma saatinden sayılmaz, işçi ara dinlenme de çalıştırılırsa mesaisi verilmesi gerekir. İfadem bundan ibarettir. Saygılarımla" ifadesini verebilirsiniz. UNUTMAYINIZ ki bir iş yerinde aynı vardiya da bir den fazla güvenlik elamanı varsa hepiniz aynı anda yemeğe gitmezsiniz. Aynı anda yemeğe giderseniz nöbet yerleri boş kalacağı için mantıklı olmaz. Yani herkesin dinlenme vakti farklıdır. 

SORU-2:Diyelim ki uyurken yarım saat videoya çekmiş olsalar ne olacak ?

CEVAP-2:12 saatlik çalışma hayatında işveren en az 1,5 saat ara dinlenme vermesi gerekir. Ara dinlenme kesintisiz uygulanır ve sözleşmenize göre  15 + 15 çay molası ve 1 saat yemek molası olarakta düzenlenebilir. Sabah 08.00 Akşam 20.00 vardiyasında illaki yemek molası 12-00-13.00 arası olmayabilir de (yani çalışma saatinizin tam ortası olacak diye bir kural yok). Buradaki bilgileri verdikten sonra yarım saatte videoya çekse uyurken ya da dinlenirken aslında bir değeri yoktur. Çünkü arkadaşınız acıkmıştır onu önce yemeğe göndermiş olabilirsiniz ya da sonra siz gidebilirsiniz. İfade verirken de dikkat etmeniz gereken 4857 sayılı iş kanunun 68. maddesinde düzenlenen, tarafıma verilen ara dinlenme vaktini ... diye başlıyorsunuz ve gereken cümleleri örneklere göre yazıyorsunuz.Ara dinle süreniz 15+15 (30 dk. çay molası olsa) yemek ve dinlenmeye 1 saat kaldığı için 30 dakika video da çekse farketmez. Zaten 30 dakika değil 5 dakika bile video çekmezler. Ancak 1,2 dakika. ZATEN ŞİRKETLER HEM ARA DİNLENME KULLANDIRMIYORLAR ÜSTELİK MESAİSİNİ DE VERMEDİKLERİ İÇİN SUÇ İŞLİYORLAR.İLGİLİ İFADEYİ VERDİĞİNİZDE ZATEN AMİRİNİZ ŞAŞIRIR NE DİYOR BU DİYE ? 

Saadettin Sefa HASTÜRKOĞLU
Bilgi Güvenliği ve Tüketici Hakları Danışmanı / Gazeteci
Şair Yazar